Een directeur die 400 keer meer verdient dan de koffiejuffrouw. Een televisiepresentator die uit de publieke middelen een half miljoen krijgt. We hebben een hekel aan dat soort berichten in de krant, het gaat tegen ons gevoel van eerlijkheid in.
Mensen, zo is ook keer op keer uit onderzoek gebleken, haten ongelijkheid. Maar waarom doen we er dan niet wat aan, bijvoorbeeld door uitkeringen te verhogen of een extra belasting voor rijken in te voeren?
Die vraag stond centraal in een groot internationaal onderzoek, geleid door de Zhejiang University in China. Het is gepubliceerd in Nature Human Behavior. De belangrijkste uitkomst? We vinden het herverdelen van rijkdom een prima idee, als het maar niet te ver gaat.
Robinhood spelen
Centraal stond een spel waarbij proefpersonen steeds paren van mensen te zien kreeg op een computerscherm of papier (foto). Bij de foto’s van beide personen stond vermeld wat ze van de onderzoekers zouden krijgen. Eentje was altijd duidelijk rijker dan de andere.
Maar daar kon wat aan worden gedaan, bij ieder paar stond een voorstel om hun geld te herverdelen. Bij sommige paren was het heel redelijk, bij sommige ging het grootste gedeelte van het geld van de rijke naar de arme. Soms ging een beetje geld van rijk naar arm.
Proefpersonen hadden een overduidelijke voorkeur voor het herverdelen van een beetje geld. Naar gelijkheid streven, zoals je zou verwachten op basis van onze afkeur van onredelijkheid, was geen sprake. Bijna niemand koos er bovendien voor om een rijke arm te maken en de arme rijk.
Het spel werd gespeeld met Chinezen en Amerikanen, kinderen en volwassenen, stadbewoners en een groep geïsoleerde Tibetaanse herders. Overal was de uitkomst hetzelfde.
Volgens de onderzoekers is de uitkomst een teken dat we ongelijkheid weliswaar oneerlijk vinden, maar dat we een nog grotere hekel hebben aan het verstoren van de status quo.
John de Mol arm maken zodat een groep bijstandsmoeders in weelde kan leven: we willen het niet. Uitkeringen, instrument van herverdeling, zullen dus altijd armoe blijven.
LEES OOK op Faqt.nl